lastig die mens

1 Korinthe 9:24-27 Weet u niet dat zij die in de renbaan lopen, allen wel lopen, maar dat slechts één de prijs ontvangt? Loop dan zo dat u die verkrijgt. En iedereen die aan een wedstrijd deelneemt, beheerst zich in alles. Zij nu doen dat om een vergankelijke krans te ontvangen, maar wij om een onvergankelijke te ontvangen. Ik loop daarom niet zonder duidelijk doel en ik vecht zó met de vuist dat ik niet maar wat in de lucht sla. Maar ik oefen mijn lichaam op harde wijze en maak het dienstbaar, opdat ik niet misschien, na anderen gepredikt te hebben, zelf verwerpelijk word.

Als ik s `morgens vroeg aan de wandel/nodicwalk/interval sportgang ben, dan heb je best wel wat tijd om na te denken, om in gedachten de dag proberen te overzien, om terug te kijken op de, of een dag, of een periode die achter je ligt. Ook overkomt mij vaak genoeg dat ik wat verder wegkijk de toekomst in, maar altijd ook wel sterk naar het verleden, mijn leven overzie, waar ik sta, hoe ik ervoor sta, wat ik bereikt hebt, mijn hoogtepunten en dieptepunten en alles wat ertussenin ligt. En net als Paulus wil ik niet zomaar zinloos in de rondte lopen, maar naast dat ik mijn lichaam wil behouden voor een te vroege en te snelle teloorgang, wil ik ook geestelijk deze momenten doorbrengen met mijn Schepper.

Je dieptepunten en onhebbelijkheden passeren altijd en met zekerheid de revue, de dingen waar je mee zit of tegen aanloopt, je angsten, twijfels en ongeloof, maar je kijkt tegelijkertijd een stuk minder naar je goede dingen of eigenschappen, omdat het nou eenmaal een gegeven is dat het kleine zwarte puntje op dat grote witte vel papier zoveel meer aandacht opeist waardoor je het grote witte, mooie, schone en dat onberispelijke meerdere niet meer waarneemt. Je weet toch, je doet alles goed, de dag lijkt geslaagd of te lijken slagen en dan gebeurt dat ene kleine dingetje wat in staat blijkt te zijn, je het volledige zicht van de "succesvolle" dag compleet weg te nemen en de dag weg te zetten als zijnde één grote mislukking. Maar wat dacht je van een vriendschap van meer dan 20 jaar of een huwelijk die door sluipende "kleinigheden", pietluttige dingen, schipbreuk gaat leiden en op een onherstelbare afgrond afdrijft, of zomaar ineens vanuit het niets ophoudt te bestaan?

Nu ben ik van het Melancholische type, en hoewel je dat niet zo op het eerste oog aan mij ziet, zit depressie diep in mijn DNA, vaak verscholen maar altijd start klaar om zich aan mij op te dringen. Het is mij tot voor 11 jaar geleden en na de nodige flinke hobbels, als het ware toch wel aardig gelukt dat altijd te overschreeuwen, dit door mijn Sanguinische trekjes. Dit heb ik als het ware, bij wijze van spreken als een soort van volleerd mps-persoon zover naar voren geschoven, dat ik de eerste 48 jaar, ondanks mijn Cholerische en Melancholische karaktereigenschappen toch redelijk goed doorstaan heb. Maar net als in de sport, zo ook in het leven zelf, komt niet alleen magere hein gegarandeerd aan je deur kloppen, maar ook de man met de hamer laat met grote zekerheid van zich horen en zal zijn kans schoon zien om even grondig om de hoek te kijken en huis te houden. Daar zit je dan met je goede gedrag, van het één op het ander moment in de overlevingsstand, in een soort opgelegde zelf isolement waar je niet zonder meer uitkomt, zowel in je hoofd als in de rest van je lijf is alles een slijtgageslag geworden en wordt het leven een niet meer te overschreeuwen veldslag, die te vergelijken is met dikke stroop in een dunne trechter in het winterseizoen, want daar was ik aangekomen wist ik mij nog goed te herinneren, toen ik na deze periode op deze spasme in het leven terugkeek.

Hoe leer je daar nou het beste mee om te gaan?
Dat is nou zo`n vraag die ik gek genoeg niet goed kan beantwoorden. Mindfulness en denken aan leuke dingen zijn per definitie geen onzinverhalen, of handvatten waar je totaal niets aan hebt, maar zittend midden in een dergelijke situatie, aangekomen bij het einde van de doodlopende weg, kan je er niet zoveel mee. Er is ergens een schakelaar die om moet, een schakelaar die in geen velden of wegen te bekennen is, en precies die moet om. Je moet het omarmen, je er niet tegen verzetten, geef het een plekje, zijn van die gevierde uitspraken, maar die voelen in een dergelijke situatie hoe goed bedoeld ook, alsof de spot met je wordt gedreven. Er is geen enkele zoektocht, die je daarbij uitkomst biedt, er is geen tomtom, er is geen dr Phill of Freud, of een programma van het leven noch een handleiding of dr Google, die je de plek van die bewuste schakelaar kan aanwijzen, noch hoe deze eruit zou moeten zien, maar toch schijnen ze door hun mooie theoretische voordrachten, wegwijzers en hints, onbewust een pad te plaveien die je ongemerkt brengen op dat punt waardoor je ineens weet, of ervaart, of ziet, waar dan toch die onzichtbare schakelaar zit, waar het licht aan het einde van de tunnel zich bevindt, en dat de doodlopende straat helemaal geen doodlopende straat blijkt te zijn. Je kan ineens maar langzaamaan de draad weer oppakken, je kan weer op weg naar bewegen op normale snelheid, je kan weer vooruit, en als antwoord op de vraag hoe dan, weet je eigenlijk niet eens precies hoe, maar de aan waarheid grenzend vermoeden wil jou zeggen dat de combinatie van adviezen en tijd, toch de echo is geweest die je er niet alleen doorheen heeft gesleept, maar je op het punt heeft gebracht waardoor je weer lichter in het leven kunt gaan staan en weer instaat bent de normale curven, diepten en hoogte te kunnen nemen. Zowel in je hoofd als in de rest van je lijf is de conditie, de kracht en enige souplesse weer aanwezig om stappen vooruit te kunnen zetten. En het grootste geheim tot herstel wat mij betreft zit hem nog altijd in de gesprekken die ik in mijn hoofd of hardop met God voer. God die door velen wordt gezien als een mythe, of als een imaginaire vriend, waar je tegen aan kan kletsen en mee kan overleggen en die je de goede kant op weet te coachen, in tegenstelling tot die andere niet zijnde vriend die het slechte in je omhoog wil en weet te halen, vaak in films verbeeld als de Engel op je linker schouder en de duivel op je rechterschouder.

Vele factoren lijken ertoe hebben bijgedragen dat je vast bent gelopen, en door die stilstand zijn een heel aantal van die factoren weggevallen waardoor je uiteindelijk ook weer los bent geraakt van de zandbank en kon het schip weer vlot getrokken worden, en wanneer je vrienden hebt en familie of collega’s die betrokken bij je zijn weet je dat zij deel hebben aan dit gedeelde succes in je leven. Maar vergis je niet het kunnen ook dezelfde mensen zijn die ertoe hebben bij gedragen dat je de man met de hamer bent tegengekomen, want al die mensen zijn er in je leven ook om rekening mee te houden en dat kan een wissel zijn die je niet altijd goed trekt.

Het is mijn persoonlijke ervaring dat ik zelf degene ben die het grootste aandeel heb en nog steeds lever in hoe je door het leven gaat. Natuurlijk spelen externe factoren een niet onbelangrijke rol, maar de rol die jijzelf daarin vertolkt kan de grootste boosdoener zijn. Zoals in mijn geval dat was en dreigt tot op de dag van vandaag. Het is mijn beeldvorming van alles wat er op mij afkomt en hoe ik naar mijzelf kijk. Als christen speelt mijn beeldvorming van God daar weer de grootste rol in. Als ik God mag zien als mijn hemelse Vader, en ik vergelijk Hem met mijn aardse vader, (want veel meer materiaal om te vergelijke had ik niet als kind), dan moet ik bekennen dat ik heel veel moeite heb met het beeld wat de bijbel mij probeert te laten zien over deze Vader in de hemel, die vol is van Liefde, Goedheid, Barmhartigheid, Genade, Geduld, Vrede en Trouw. In mijn hoofd geeft dat toch een soort van kortsluiting, en hoewel mijn verstand mij probeert te overtuigen dat God niet te vergelijken is met mijn vader die helaas echt niet tof was, (maar gehandeld heeft naar vermogen), krijg ik daar gevoelsmatig niet goed grip op. En het gaat helaas verder, en het is helaas breder dan ik had durven denken. Mijn beeldvorming tav de mens in het algemeen is niet zo tof, wellicht omdat het beeld van mijzelf niet zo tof is, wat weer deels te maken heeft met het beeld wat God zelf schildert over de mens door de bijbel heen en wat Paulus als een soort slotconclusie beschrijft in hoofdstuk 3 van de brief aan de Romeinen.

Romeinen 3:9-18 Wat dan wel? Zijn wij voortreffelijker? Beslist niet! Wij hebben immers zojuist én Joden én Grieken beschuldigd dat zij allen onder de zonde zijn, zoals geschreven staat: Er is niemand rechtvaardig, ook niet één, er is niemand die verstandig is, er is niemand die God zoekt.. Allen zijn zij afgedwaald, samen zijn zij nutteloos geworden. Er is niemand die goed doet, er is er zelfs niet één. Hun keel is een open graf, met hun tong plegen zij bedrog, addergif is onder hun lippen. Hun mond is vol vervloeking en bitterheid, hun voeten zijn snel om bloed te vergieten. Vernieling en ellende is op hun wegen, en de weg van de vrede hebben zij niet gekend. De vreze Gods staat hun niet voor ogen.

Als iemand de mens goed kent en weet te doorgronden dan is het toch wel zijn Maker. En omdat de mens haar afkomst wenst te verloochenen en de schepping heeft ingeruild voor evolutie, vervaagt ook het beeld waarom zij is wie zij is en vervaagt daarmee de weg om tot daadwerkelijke, definitieve, duurzame en eeuwige oplossingen te komen.

De behoefte om zelf tav mijn persoon in details te treden heb ik niet, (bovenstaand geschilderd plaatje zegt meer dan genoeg) plus anderen weten vaak veel meer van jouzelf dan dat jij. Alles heeft te maken met beeldvorming en dus ook met mijn beeldvorming  tav de mensen om mij heen, van de maatschappij waarin ik probeer te functioneren, mijn familie, de straat waarin ik woon, de kerk waar ik lid van ben en mijn werkomgeving. Nergens vind ik de rust en de veiligheid die je als mens zoekt en waar je als mens naar verlangt. Dat vind ik niet als ik alleen ben, dat vind ik niet als ik onder de mensen ben, en hoewel ik heel goed alleen kan zijn maar ook goed onder de mensen kan zijn, is daar niet de veiligheid, de rust en de vrede die ik zoek. Daarbij stel ik mijn gezin boven alles op het fundament van totale uitzondering, want daar vind ik op aards niveau de haven die je als mens nodig hebt.

Toch leert de bijbel mij dat er wel degelijk vrede te vinden is, de bijbel leert mij dat Jezus een vrede kan brengen die de wereld niet kent en ook nooit zal bereiken.

Johannes 14:27 Vrede laat Ik u, Mijn vrede geef Ik u; niet zoals de wereld die geeft, geef Ik die u. Laat uw hart niet in beroering raken en niet bevreesd worden.

En ik weet waar Christus het over heeft, vrede als zondig mens in relatie tot zijn Maker, vrede met het leven, zelfs vrede met de dood, en toch kan ik het niet pakken, het lijkt wel of het op mij niet, of nog niet, (want hoop moet je blijven houden), voldoende vat heeft gekregen, met de hoop en het gebed op mijn hart dat het ooit werkelijkheid gaat worden, wat ik ook wel geloof, maar of dat in dit leven nog gaat plaatsvinden, ik weet het niet, ik weet het werkelijk niet.

Er is een reden waarom ik dit alles schrijf en wel deze. Ik sport graag in alle vroegte buiten de deur. Dus trek ik eropuit en als het kan het bos in om daar te trainen, alleen, me myself and i, en vraag of mijn God en Vader met mij mee gaat omdat ik graag met Hem wil praten en brainstormen, schaamteloos van mij af wil praten. Ik ben niet zo van het bidden moet ik eerlijk bekennen, dat is een soort onbewust katholiek traumaatje, zo noem ik dat. Ik ben nl niet van de 10 weesgegroetjes, van in herhaling vallen, beter gezegd van ook hierin in herhaling vallen, want herhalingen, noodzakelijke herhalingen zij er al genoeg in het leven. Dus iedere morgen het onze Vader bidden is niet zo mijn ding, en wat ik al helemaal verschrikkelijk vind is het gezamenlijk hardop bidden van het onze Vader, dat vind ik niet te doen, en geloof me dat heeft niets met het gebed zelf te maken, maar dat is voor mij een no go dingetje. En misschien ligt daar ook wel de reden waarom ik bidden niet zo tof vind omdat het vaak herhalen is, een lijstje die je afraffelt, of opdreunt met indien mogelijk een hele grote omhaal van woorden, nog een dankwoord erbij en vervolgens geflankeerd met een hele grote vaak niet realistische verwachting.

Toch geloof ik in de kracht van het gebed, ik geloof er niet in omdat er per definitie kracht zit in het proclameren, in het hardop uitspreken, maar omdat God het heeft beloofd.

Jakobus 5:15 En het gelovige gebed zal de zieke behouden en de Heere zal hem weer oprichten. En als hij zonden gedaan heeft, zal hem dat vergeven worden.

Aangezien ik van nature een prater ben, en daar bedoel ik niet mee dat ik per se graag praat, maar gewoon veel praat, veel te vertellen heb en een drang heb alles iets te goed uit te leggen, krijg ik daardoor nogal eens het verwijt dat ik te lang van stof ben, noch los van het feit dat ik altijd stof heb om te praten. Mijn moeder zei wel eens: “als die in zijn graf ligt dan praat hij nog”, punt gemaakt lijkt mij. Gek genoeg heb ik dat dus niet met bidden. Bidden vind ik een crime, dat is altijd een strijd, dat gaat bijna nooit lekker of van een leien dakje, dat is statisch, dat is noodzakelijk, dat is een last en roept bij mij niet bepaald een hoera stemming op, hoewel ik weer geen problemen heb met in het openbaar bidden, dus hardop in een groep. Vermoedelijk komt dit omdat de groepsdynamiek en de mogelijke gespreksonderwerpen of de redenen waarom je bij elkaar bent gekomen, weer stof genoeg geven om een totaal ander gebed omhoog te zenden dan het dagelijkse en gebruikelijker, als je het weet mag je het zeggen, maar dat is wat ik vermoed waarom dat eigenlijk best wel aardig gaat. Ik ben dus een prater, schaam ik mij niet voor, maar vind dat wel eens vervelend als mensen denken daar op een demoniserende manier iets van te moeten vinden en dat zijn dan vaak niet de niet praters maar de andere praters. Wat bij dan mij van vaak gelijk komt opborrelen is, ach ja daar heb je weer zo`n soort genoot.

Want wat ik dus al eerder schreef dat ik zelf de grootste factor ben in de bijdrage hoe het met mij gaat, heb ik natuurlijk van die soortgenoten om mij heen die ik ook onder die factor bijdrage schaar. Ik vind mijzelf moeilijk, heb ook de meeste moeite met mijzelf, strijdt ook het meeste met of tegen mijzelf, maar dat vind ik ook best wel van mijn soortgenoten, hoewel misschien in iets mindere mate, maar toch. De reden waarom ik dus blijkbaar moeite heb met mensen is omdat ik moeite heb met mijzelf. Je zou het projectie kunnen noemen, dat mag, weet alleen niet of dat helpt en of dat nou een positievere bijdrage levert en meer gemak bewerkstelligd. In ieder geval vind ik mensen heel vaak naar en niet fijn, en daar waar ik vroeger de narigheid en de conflicten met gestrekt been probeerde te reguleren, ervaar ik nu in de tweede helft van mijn leven dat dat niet meer als iets wat ik nog veder wil. Dat heeft de mens, mijn soortgenoot niet veranderd, maar mij ogenschijnlijk wel.

Wat wil nu het geval, ik praat (bid) als ik vroeg in de ochtend aan het sporten ben graag met God, dat is geen lijstje wat ik afwerk of een standaard gebed, maar ik praat over alles wat in mij opkomt, wat mij bezighoudt en wat ik gewoon graag kwijt wil. Ja idd dat werkt, dat werkt heel goed. En deze morgen had ik zo’n brainsessie en legde ik ook weer eens deze last voor, de last dat ik mensen lastig vind, moeilijk vind en dat ik best wel een oplossing zou willen hebben voor dit al jarenlang voortslepend probleem. Nu heb ik in het recente verleden eens een heel mooi boek gelezen over genadetraining of genadetrainers. Omstandigheden of mensen die nogal een aanslag plegen op wie je bent als mens, beter gezegd op wie je zou willen zijn als mens, en nu ik het hier toch benoem, kan ik ook wel zeggen wie ik wens te zijn. Dat word vertaald in een heel mooi kinderliedje van vroeger, die wij zongen in de kerk: "ik wens te zijn als Jezus, zo eerlijk en zo goed, Zijn woorden waren vriendelijk, Zijn stem was altijd zoet, helaas ik ben niet als Jezus…..etc..”

Genadetraining en genadetrainers was ooit een antwoord op bepaalde zaken waarin ik in het recente verleden tegen aanliep. Dus toen ik vanmorgen aan het trainen en in gesprek was met God hierover was dit het antwoord op mijn vraag: “Heer hoe los ik dat nu op dat ik mensen niet meer zo moeilijk, naar en lastig vind”?

Gods antwoord was: “sticht een gemeente”!

1 Korinthe 3:1-9 En ik, broeders, kon tot u niet spreken als tot mensen die geestelijk zijn, maar als tot mensen die nog vleselijk zijn, als tot jonge kinderen in Christus. Ik heb u met melk gevoed en niet met vast voedsel, want u kon dat nog niet verdragen; ja, u kunt dat ook nu nog niet, want u bent nog vleselijk. Als er immers onder u afgunst is en ruzie en tweedracht, bent u dan niet vleselijk en wandelt u dan niet naar de mens? Want als iemand zegt: Ik ben van Paulus, en een ander: Ik van Apollos, bent u dan niet vleselijk? Wie is Paulus dan, en wie is Apollos, anders dan dienaren, door wie u tot geloof gekomen bent, en dat zoals de Heere aan ieder van hen gegeven heeft? Ik heb geplant, Apollos heeft begoten, maar God heeft laten groeien. Dus is dan noch hij die plant iets, noch hij die begiet, maar God, Die laat groeien. En hij die plant en hij die begiet, zijn één, maar ieder zal zijn eigen loon ontvangen overeenkomstig zijn eigen inspanning. Want Gods medearbeiders zijn wíj. Gods akker en Gods bouwwerk bent ú. 

Dus daar sta je dan met je goede gedrag en met je b.k vol tanden, en daar kan je dan ook weer van alles van vinden, en dat vind ik natuurlijk ook, en vooral lastig en hersens krakend en brekend, maar voorlopig moet ik het ermee doen, voorlopig moet ik het gesprek met mijn God die te prijzen is boven alles blijven voeren. Voorlopig blijkt het boek over genade training en trainers de insteek om je karakter zo te vormen dat je op het niveau van Mozes komt, of beter gezegd van Jezus. En dat heb ik het hier over het volgende: 

Exodus 32:32 Nu dan, of U toch hun zonde wilde vergeven! Maar indien niet, schrap mij alstublieft uit Uw boek, dat U geschreven hebt.

Bottom line is dus: wil je met mensen om kunnen gaan, moet je een gemeenschap stichten, moet je ze juist opzoeken, zoek je het contact, ga je met hen de verbinding aan, sta je voor ze op de bres.
No pain, no game!