is het kerstfeest bijbels?

De titel van deze blog is een vraag, en die vraag zal ik direct maar beantwoorden. Dus ook als je geen zin hebt om dit hele stuk te lezen dan hierbij de verkorte versie:
Het is geen bijbels feest, het stamt volgens de "geleerden" van de germanen af. Germanen die vaak in de clinch lagen met de Romeinen. 
De Romeinen hebben dit feest in hun cultuur en leefwijze opgenomen en ter ere van de god Saturnus ingelijfd.


DE GERMAANSE VERSIE:
Ons huidig kerstfeest is van oorsprong het germaanse Zonnewendefeest, ook bekend als Midwinterfeest of Joelfeest. Het was een traditioneel heidens offerfeest dat plaatsvond bij volle maan rond 21 december, de kortste dag van het jaar.

Het feest duurde twaalf nachten, er werd gedronken en everzwijn werd geofferd op een joelvuur (brandende boomstam, yule log).

Het Zonnewendefeest werd gevierd ter ere van de godin Frey, en onder luid gejoel, het blazen van de midwinterhoorn en klokluiden werden boze geesten verjaagd en werden overleden voorvaderen en doden herdacht.

Een brandend zonnerad werd rondgedraaid om de terugkerende zon te verwelkomen.

Veel van deze oorspronkelijk heidense gebruiken zijn later in ons christelijke kerstfeest opgenomen, zij het vaak in andere vorm.

DE CHRISTELIJKE VERSIE:
Zo komt onze huidige kerstboom voort uit de midwinterboom, is het zonnerad overgegaan in de adventskrans, en wordt bij het blazen van de midwinterhoorn de geboorte van Jezus aangekondigd.




DE NIET CHRISTELIJKE ROMEINSE VERSIE:
De datum voor het christelijke feest van kerstmis- 25 december - gaat wellicht terug op de datum van de winterzonnewende in de oude Romeinse kalender. Sinds de vierde eeuw werd op die dag het feest van Sol Invictus, de Onoverwinnelijke Zon gevierd.
Het christendom heeft die datum vermoedelijk overgenomen omdat Christus met de zon werd geassocieerd.

In Zweden, Noorwegen, Denemarken, Finland en Ijsland wordt nog altijd het Luciafeest (een lichtfeest) gevierd. In Nederland kent Beek een jaarlijks Luciafeest.

Ook op het zuidelijk halfrond zijn midwinterse lichtfeesten bekend, zoals het Inti Raymi.

Bij de Romeinen vierde men op 21 December de saturnaliën.
Tijdens de late koningstijd werd in Rome een feest ingericht ter ere van de god Saturnus: de saturnaliën. 
Janus werd ook de god van de deur genoemd. Wanneer men zich in een gebed richtte tot om het even welke god, moest men eerst Janus aanroepen, want hij stond symbool voor de deur waarlangs alle andere goden te bereiken waren.

De eerste rituelen zouden al plaatsgevonden hebben in de  archaïsche tijd bij het instellen van het altaar ter ere van Saturnus.  In het jaar 497, v. Chr. 17 is de dag waarop de Saturnaliën gevierd werden, dit zou dan de stichtingsdag van de tempel zijn geweest. 
Op 19 december werd dan de Opalia gevierd. Ops was de vrouw van Saturnus en ze werd geëerd voor haar vruchtbaarheid. De ene auteur legde op schrift vast dat de Saturnaliën slechts één dag duurde, de andere ging ervan uit dat het feest maar liefst zeven dagen besloeg. Echte eensgezindheid en duidelijkheid was er dus niet. Het enige wat met zekerheid gezegd kan worden, is dat het feest begon op 17 december en dat dat de enige officiële feestdag was.

Vrienden en familie gaven ook geschenken aan elkaar. Traditioneel werden er kaarsen en aarden maskers of poppen gegeven. Dit ging terug op een verhaal over Hercules en de bevolking die oorspronkelijk aan de voet van de Capitolinus woonden. Een orakel had hen namelijk voorspeld dat men jaarlijks een aantal mensenhoofden en mannen ter ere van Saturnus moest offeren. Toen Hercules ter ore kwam welke wreedheden daar werden begaan, greep hij in. Hij stelde voor om de mensenhoofden te vervangen door aarden poppen en de mensenoffers door kaarsen. Vandaar kwam dus de traditie om deze geschenken cadeau te doen aan de gastheer als men uitgenodigd werd voor het diner. Of men gaf het aan mensen die het verdienden.

Er bestaan nog altijd twijfels over wanneer het feest voor de eerste keer gevierd werd en hoelang het duurde, maar toch behoorden de Saturnaliën tot de opmerkelijkste en populairste religieuze feesten die in het Romeinse Rijk hebben plaatsgevonden. Het hele sociale leven lag stil op die dag, want iedereen nam deel aan het feest ter ere van de god Saturnus, die landbouw en welvaart over hun land had gebracht. Slaven konden die dag op gelijke voet met hun meester feestvieren en werden zelf door hen bediend, dit kan op zijn minst opmerkelijk genoemd worden. De Saturnaliën werden later, toen het Romeinse Rijk het christendom als enige toegestane geloof accepteerden, door de christenen overgenomen.


ZONNEWENDEKRANS:
De hulst, maretak, spar en den - werden in huis gehaald en men schikten dit in een krans, rond als de zon, een zonnewiel. De zonnewielen rolden verder in de roosvensters van Christelijke kerken.

En nu komen ze elke winter aangerold om onze voordeuren te sieren. Daarmee spreekt men de hoop uit dat ze nog steeds even krachtig zijn als vroeger en ervoor zorgen dat kwade geesten en demonen (en inbrekers!!) aan ons huis voorbij gaan.

Reacties

Populaire posts