Daniel 2: De droom van Nebukadnezar

"In het tweede regeringsjaar van Nebukadnezar had Nebukadnezar dromen. Daardoor werd zijn geest verontrust en was het met zijn slaap gedaan."

Nebukadnezar krijgt een droom, kan zich die droom blijkbaar ergens vaag ook nog wel herinneren en is er dan ook helemaal van in de war, en zo ongerust dat hij de slaap niet meer kan vatten. 

Hij wil antwoorden en aangezien hij een bataljon aan wijsgeren, bezweerders en magiërs heeft, sterrenwichelaars, en koffiedikkijkers, laat hij die zsm aanrukken voor antwoorden. Twee belangrijke en cruciale vragen heeft Nebukadnezar,
a) ik wil weten wat ik gedroomd heb,
b) ik wil weten wat het betekend,
dus duurbetaalde en verschrikkelijke wijze mannen, brand los, rapido en wel direct, dus nu.

"O koning, leef in eeuwigheid! Vertel uw dienaren de droom, dan zullen wij de uitleg ervan te kennen geven."

Eerst slijmen en paaien en dan kijken of je deze onmogelijke opdracht naar je hand kan zetten. Als u nu eerst verteld wat u gedroomd heeft dan gaan wij daar wel een dikke zuig uit mijn duim verhaal van maken, maar dan wel op een hele geloofwaardige manier natuurlijk, deal?
Zoals je kunt lezen in dit hoofdstuk van Daniel, staat het er ietsjes anders beschreven, maar mijn versie lijkt meer op zoals ze het in werkelijkheid bedoeld hebben.

"De koning antwoordde en zei tegen de Chaldeeën: De zaak staat wat mij betreft vast. Als u mij de droom en de uitleg ervan niet laat weten, zult u in stukken worden gehouwen, en zullen uw huizen tot een mesthoop worden gemaakt."

Ja maar! Alles goed en wel koning en leef vooral in eeuwigheid en wij ook als het eventjes mag, maar vertel nou eerst maar eens wat u gedroomd heeft dan maken wij er wel een goed, spannend mooi en overtuigend verhaal van, zodat u weer gerust kunt gaan slapen, is wat wij als eigenwijzen bedoelen maar vooral niet hardop zullen zeggen, we zijn wel van lotje maar niet je moet ook weer niet overdrijven. 

Zoals ik al in het vorige hoofdstuk aangaf, koning Nebukadnezar is een wijze en slimme koning en een groot strateeg gebleken, niet te vangen voor één gat en voert de druk daarom nog een heel klein beetje op.

"De koning antwoordde en zei: Ik weet zeker dat u tijd probeert te winnen, omdat u ziet dat de zaak wat mij betreft vaststaat. Als u mij de droom niet laat weten, dan is er voor u maar één vonnis!"

Stoppen met die smoesjes, vertel wat ik weten wil, daarvoor worden jullie tenslotte grof betaalt, anders is het voor jullie allemaal en voor jullie gezinnen en huishoudens einde oefening. Laat nu maar eens zien wat jullie waard zijn, al die beweringen die jullie doen en gedaan hebben over jullie gaven en talenten wil ik  nu wel eens uitbetaald zien, hier dus een opdracht die volgens jullie eerdere beweringen zou moeten passen als een jas. Hier komt de aap uit de spreekwoordelijke, wij wisten het altijd beter dan wie dan ook hier op aarde uit de mouw, en daarom werden wij altijd grof betaald en goed onderhouden, vertoefend op mooie en belangwekkende posities. 

"De Chaldeeën antwoordden in de tegenwoordigheid van de koning en zeiden: Er is geen mens op de aardbodem die de zaak van de koning te kennen zou kunnen geven. Daarom is er ook geen koning, hoe groot of machtig ook, die een zaak als deze gevraagd heeft van welke magiër, bezweerder of Chaldeeër dan ook. Want de zaak waar de koning om vraagt, is te moeilijk. Er is niemand anders die het in de tegenwoordigheid van de koning te kennen kan geven dan de goden, die hun verblijf niet bij de schepselen hebben."

Het o koning leef in eeuwigheid komt behoorlijk onder druk te staan en verdwijnt zo u wilt derhalve als sneeuw voor de zon, waarbij de "wijsheid" van deze mannen behoorlijk naar de achtergrond en op achterstand komt te staan. Woest werd Nebukadnezar, compleet en totaal over de rooie, en vaardigde ter plaatse een wet uit dat alle magiërs, bezweerders en wijzen ter dood gebracht moesten worden en hun huizen tot puinhopen.

Wacht even, ho stop hier, Daniel en zijn vrienden zijn ook aangemerkt en vallen ook onder die wet en zullen het zelfde lot delen als de Chaldeeuwse magiërs, wijzen en bezweerders. Het heeft er blijkbaar dus allen schijn van dat Daniel helemaal niet op de hoogte was van deze actie van Nebukadnezar noch van de onkunde van de Chaldeeën in deze en de daaraan gelieerde woede uitbarsting van de koning.
Zodra Daniel hiermee geconfronteerd wordt, onderneemt hij actie. Daniel doet dit met raad en verstandige woorden, geen hoog van de toren gebrabbel, geen geslijm, gejammer of geklaag, nee niets van dit alles, Daniel excelleert zoals hij dat ook deed gedurende, en na die drie jaar dat hij op de leerschool van de Chaldeeën had gezeten, dus op uitmuntende wijze.

Daniel krijgt ingang bij de koning en vraagt of hij tijd krijgt om een antwoord te formuleren op zijn buitensporige en onmenselijke vragen, en die uitstel krijgt hij, wat heel bijzonder is, omdat het net zo goed op tijdrekken lijkt als waarvan Nebukadnezar zijn andere "wijzen" beschuldigd en alles behalve accepteerde. Wellicht is het grote verschil wel dat Daniel niet draait, en draait en draait, maar open en eerlijk zegt dat hij tijd nodig heeft om met een eerlijk antwoord te kunnen komen.

"Daarop vertrok Daniël naar zijn huis en liet hij de zaak aan zijn vrienden Hananja, Misaël en Azarja weten, opdat zij het aangezicht van de God van de hemel zouden zoeken om barmhartigheid te verkrijgen met betrekking tot deze verborgenheid, zodat men Daniël en zijn vrienden niet met de rest van de wijzen van Babel zou doen omkomen."

De Bron van Wijsheid wordt geraadpleegd, de Bron van Barmhartigheid wordt gezocht in gebed. Daniel en zijn drie vrienden weten zich afhankelijk van Gdd en daarom zoeken zij Hem in aanbidding. En God is barmhartig, groot van goedertierenheid en trouw, en in alle opzichte wijsheid gebleken. Hij deelt met hen wat Nebukadnezar gedroomd heeft en wat zijn droom te betekenen heeft, maar zelfs meer dan dat, Daniel wordt zelfs geïnformeerd wat min of meer de aanleiding was van deze droom van Nebukadnezar.
Wat ook opmerkelijk is, is dat wij in het eerste hoofdstuk al gelezen hadden dat God Daniel en zijn drie vrienden uitzonderlijk gezegend had, en ondanks het feit dat Daniel de gave van God heeft gekregen om met dit soort vraagstukken te dealen gaat hij eerst terug naar de Bron van de gave.

Daniël 1:17 Aan deze vier jongemannen nu gaf God kennis en verstand van allerlei geschriften, en wijsheid, en Daniël gaf Hij inzicht in allerlei visioenen en dromen.

Wat meer kun je dan doen, dan God de Allerhoogste eer te brengen, door God te loven te prijzen en te danken. Wat een getuigenis geeft Daniel hier van zijn geloof in de God van hemel en aarde. Een God die de de regie heeft, en de toekomst kent en in Zijn handen houdt. Dit geeft de burger moed en vertrouwen.

"Daniël nam het woord en zei: De Naam van God zij geloofd van eeuwigheid tot in eeuwigheid, want van Hem is de wijsheid en de kracht.  Hij verandert de tijden en tijdstippen, Hij zet koningen af en stelt koningen aan, Hij geeft de wijsheid aan wijzen, de kennis aan wie verstand hebben. Hij openbaart diepe en verborgen dingen, Hij weet wat in het duister is, want het licht woont bij Hem. U, God van mijn vaderen, dank en prijs ik, omdat U mij wijsheid en kracht hebt gegeven, en mij nu hebt laten weten wat wij van U hebben verzocht, want U hebt ons de zaak van de koning laten weten." 

God heeft Daniel geopenbaard wat de droom van Nebukadnezar was, wat de aanleiding er toe was en wat de droom betekende.

Daniël 2:29-35 Terwijl u, o koning, op uw bed lag, kwamen er gedachten in u op over wat hierna gebeuren zal. En Hij Die de verborgenheden openbaart, heeft u laten weten wat er gebeuren zal. Mij nu, aan mij is deze verborgenheid geopenbaard, niet door een wijsheid die in mij is boven alle levenden, maar daarom dat men de koning de uitleg ervan zou laten weten en dat u de gedachten van uw hart zou weten. U, o koning, keek toe, en zie: een groot beeld. Dit beeld was hoog, de glans ervan uitzonderlijk. Het stond voor u. De aanblik ervan was schrikwekkend. Het hoofd van dit beeld was van goed goud, zijn borst en zijn armen waren van zilver, zijn buik en zijn dijen van brons, zijn benen van ijzer, zijn voeten gedeeltelijk van ijzer, gedeeltelijk van leem. Hier keek u naar, totdat er, niet door mensenhanden, een steen werd afgehouwen. Die trof dat beeld aan zijn voeten van ijzer en leem, en verbrijzelde die. Toen werden het ijzer, het leem, het brons, het zilver en het goud tegelijk verbrijzeld. Ze werden als kaf op een zomerdorsvloer. De wind voerde ze weg, zodat er geen spoor van teruggevonden werd. Maar de steen die het beeld getroffen had, werd tot een grote berg en vulde de hele aarde.

Helder, toch? Nebukadnezar loopt te ijsberen, denkt na over de toekomst, hoe zal het hem en zijn koninkrijk vergaan, gaat liggen, valt in slaap en droomt het antwoord op zijn vragen.
Hij droomt geen klare taal, ziet blijkbaar geen jip en janneke verhaal aan zijn geestesoog voltrekken, nee het is symboliek die hij niet begrijpt, erger nog als hij wakker wordt weet hij niet eens meer precies wat hij nu gedroomd had, maar het maakt hem wellicht om die reden dan ook bezorgd.

Daniël 2:36-45 Dit is de droom. Nu zullen wij de uitleg ervan in de tegenwoordigheid van de koning vertellen:
U, o koning, bent een koning der koningen, want de God van de hemel heeft u het koningschap, macht, sterkte en eer gegeven. Overal waar de mensenkinderen wonen, heeft Hij de dieren van het veld en de vogels in de lucht in uw hand gegeven. Hij heeft u aangesteld tot heerser over dit alles. U bent dat gouden hoofd.
Na u zal een ander koninkrijk opkomen, lager in waarde dan het uwe.
Daarna nog een ander, het derde koninkrijk, van brons, dat heersen zal over de hele aarde.
En het vierde koninkrijk zal sterk zijn als ijzer, want het ijzer verbrijzelt en vergruist alles.
Juist zoals het ijzer alles verplettert, zo verbrijzelt en verplettert dit koninkrijk alles. Dat u verder de voeten en de tenen, gedeeltelijk van leem van een pottenbakker en gedeeltelijk van ijzer, gezien hebt – dat zal een verdeeld koninkrijk zijn. Het zal iets hebben van de hardheid van ijzer – juist daarom zag u ijzer vermengd met modderig leem. En de tenen van de voeten, gedeeltelijk van ijzer en gedeeltelijk van leem – dat koninkrijk zal gedeeltelijk sterk zijn en gedeeltelijk broos. Dat u gezien hebt ijzer vermengd met modderig leem – ze zullen zich door menselijk zaad vermengen, maar ze zullen zich niet aan elkaar hechten, zoals ijzer zich niet vermengt met leem. In de dagen van die koningen zal de God van de hemel echter een Koninkrijk doen opkomen dat voor eeuwig niet te gronde zal gaan en waarvan de heerschappij niet op een ander volk zal overgaan. Het zal al die andere koninkrijken verbrijzelen en tenietdoen, maar zelf zal het voor eeuwig standhouden. Daarom hebt u gezien dat, niet door mensenhanden, uit de berg een steen werd afgehouwen, die het ijzer, brons, leem, zilver en goud verbrijzelde. De grote God heeft de koning laten weten wat er hierna geschieden zal. De droom is waar en de uitleg ervan betrouwbaar.

De toekomst wordt door God via Daniel ontvouwen. Een wellicht onderlinge vraag van Nebukadnezar of zijn koninkrijk er altijd zal zijn, voor eeuwig en altijd zal blijven bestaan wordt meer dan ruimschoots beantwoord.

• U bent dat gouden hoofd, we hebben het dus over dit koninkrijk, over Babel (605 - 538 v Chr.)
• Daarna een zilveren koninkrijk, minder dan het uwe, Medo Perzie (538 - 331 v Chr.)
• Daarna nog een ander een derde rijk van brons, het Griekse rijk (331 - 146 v Chr.)
• Dan nog een vierde koninkrijk van ijzer, het Romeinse rijk (146 v Chr. - 476 n Chr.)
• Dan volgt er een koninkrijk dat verdeeld is, dat geen eenheid vormt, die samenhang en eenheid mist, ze proberen dit wel te realiseren dmv huwelijken met buitenlandse vorstenhuizen, maar het zal geen kans van slagen hebben, een "koninkrijk" die voortkomt uit het verdrag van Rome.

Nebukadnezar beantwoord de droom en zijn uitleg, op voor hem gepaste wijze. Hij buigt zich neer en aanbid Daniel, en ondanks het feit dat het niet de stijl is die als gepast wordt beschouwd, omdat de Allerhoogste alle eer toekomt en niet Daniel, neemt hij dit blijkbaar zonder weerwoord aan. Ik denk dat Daniel het ziet in het licht van aanbidding van zijn God dan als een directe aanbidding aan zijn adres, omdat de woorden die Nebukadnezar bezigt niet mis te verstaan een eer is aan de God van Daniel.

Daniël 2:47 De koning antwoordde Daniël en zei: Waarlijk, uw God is de God der goden en de Heere der koningen. Hij openbaart verborgenheden, zodat u déze verborgenheid kon openbaren.

Dit antwoord van Nebukadnezar is het enige echte waarachtige antwoord wat je zou kunnen geven.
Na meer dan 2300 jaar is deze uitleg idd betrouwbaar gebleven, dan mogen we verwachten dat de rest wat in het boek Daniel is opgeschreven ook betrouwbaar is.
God openbaart verborgenheden, God kan in de toekomst kijken en heeft deze gedeeld met ons, waardoor ook wij met vertrouwen mogen kijken naar onze toekomst, ook als die voor ons persoonlijk niet in details helder is, mogen we weten dat Hij er is, er voor ons is en ons aan de hand neemt en de toekomst vol van hoop, leven en liefde binnen draagt.